woensdag 18 juni 2014

Facelift voor 'Aleida van Putten'



Vorig jaar werd het toneelstuk ‘Aleida van Putten’ teruggevonden tussen allerlei verstofte boekwerken op de Elburger museumzolder. Toneelgroep TOP gaf ‘Aleida’ een facelift. Op 30 en 31 mei schitteren de personages in vol middeleeuws ornaat.
Repetitie 'Aleida van Putten' in de Kloostertuin bij Museum Elburg


door Margaretha Coornstra


ELBURG - “Ik houd heus veel van m’n familie,” zegt Sheila Zwanenburg. “Maar ja, ik heb een geheime liefde: Reynalt…! En die is eigenlijk beneden mijn stand, hè? Dat ligt vooral bij mijn vader nogal gevoelig.” Maar ze kan goed voor zichzelf opkomen: “En ik ben bereid om veel voor mijn liefde op het spel te zetten.”
De actrice van amateurgezelschap TOP spreekt namens haar personage: de veertiende eeuwse Aleida van Putten. Ja, Aleida heeft ooit echt bestaan. Maar hoe het nou precies zat met die schildknaap, Reynalt de Vos van Steenwijk, weten we niet. De in Elburg geboren theoloog dr. Hendrik Jan Olthuis had er wel zo zijn fantasieën over. Begin jaren dertig werkte hij die artistiek uit tot het ‘Historisch Openluchtspel Aleida van Putten’, dat hij eigenhandig regisseerde. Dit leverde hem het ereburgerschap van Elburg op. Olthuis’ hang naar het theatrale blijkt ook uit het feit dat hij iets later, toen hij als predikant in Rotterdam ‘stond’, zelf al doende was met lichtbeelden en ‘opbouwende’ films − een pastoraal experiment waarmee hij zowel randkerkelijke jongeren als eenzame ouderen weer binnen de geloofsgemeenschap haalde.
Vorig jaar werd de oorspronkelijke tekst van zijn ‘Aleida’ teruggevonden op de zolder van het Museum Elburg. Neerlandicus en TOP-man Freek van der Heide nam het stuk kritisch onder de loep. “Echt héél aardig!” waardeert hij Olthuis’ werk oprecht. Toch heeft hij rollen en tekst aangepast aan de eisen des tijds. Om te beginnen moest het tempo omhoog. “Het was allemaal nogal traag, te statisch. In onze tijd zijn we, vooral onder invloed van de tv, gewend geraakt aan snelheid. En ja, ook de woordkeus was wel érg jaren dertig,’ grinnikt Van der Heide.
Nog een eigentijdse toevoeging: de tot leven gebrachte karakters van de bijrollen. “In het origineel had Aleida twee zussen die steeds tegelijk praatten, in koor dus. Eén daarvan hebben we geschrapt, want die voegde niets toe.” De zus die overbleef, Margaretha, is volgens vertolkster José Kranenburg een echt ‘meisjes-meisje’: “Eigenlijk kan ik goed met Aleida opschieten. Maar ik vind het lastig dat zij als oudste meer mag dan ik!” Van der Heide: “Zus Margaretha krijgt nu dus een eigen inbreng in het verhaal. Ook de rol van hun moeder hebben we uitgediept.”
Het centrale conflict is hetzelfde gebleven, benadrukt hij: de adellijke Aleida wordt verliefd op schildknaap Reynalt. En dat levert de nodige huiselijke spanningen op. Maar het wordt geen ‘zwaar’ stuk, integendeel! Er valt juist heel wat te lachen, bijvoorbeeld tijdens komische entr’actes met vissers en soldaten.
Het middeleeuws decor krijgen de organisatoren cadeau: de Kloostertuin van het statige Museum Elburg, dat in de vijftiende eeuw een Agnietenklooster was. Los van de spelers kan de tuin zo’n driehonderd mensen bevatten. Daarom is reservering wel verstandig.



- Het ‘Historisch Openluchtspel Aleida van Putten’ is geschreven door predikant dr. Hendrik Jan Olthuis (1875-1957), ter gelegenheid van het 700-jarig bestaan van de stad Elburg.
- In 1954 werd het opgevoerd ter ere van een kort verblijf van koningin Juliana in Elburg.
- Op 30 en 31 mei wordt ‘Aleida van Putten’ wederom opgevoerd in Elburg, door amateurgezelschap TOP. Dit in samenwerking met Museum Elburg en de stichting UNG Evenementen. Vanwege de vele rollen zijn ook ervaren spelers van buiten gevraagd.
- Het stuk is in stilistisch en dramatisch opzicht bewerkt door TOP-speler en literatuurhistoricus Freek van der Heide.
- Susterenkoor St. Agnes (Elburg) en duo ‘De Blauwe Schuyt’ (Den Bosch) zorgen voor middeleeuwse muziek tijdens de voorstelling.
- Een voorprogramma brengt belangstellenden alvast in de middeleeuwse stemming. Van 12.00-17.00 uur ’s middags worden er in de Kloostertuin van Museum Elburg diverse middeleeuwse activiteiten gedemonstreerd door living history group ‘Middeleeuws Leven’.
- De eigenlijke voorstelling van ‘Aleida van Putten’ begint beide avonden om 21.00 uur in de Kloostertuin. Kaartverkoop via www.ungevenementen.nl

© Margaretha Coornstra i.o.v. de Stentor, 28-5-2014

Geen opmerkingen:

Een reactie posten