zaterdag 8 augustus 2015

Muzikale 'veldslag' in Gelderland

De NJO Muziekzomer breekt weer aan! Ook dit jaar brengt een internationaal gezelschap van jong toptalent maar liefst 75 uiteenlopende muziekevenementen, op markante Gelderse locaties.

door Margaretha Coornstra

Woeste orkestmuziek begeleidt de beelden: zwarte jochies met kalasjnikovs, brandende huizen, bulderende chinooks langs het zwerk. Ziehier enkele flitsen uit Strange News’, een muzikale documentaire die ontstond uit authentieke gesprekken met kindsoldaten uit Congo en Uganda. De Noorse componist Rolf Wallin en de Vlaamse regisseur Josse De Pauw componeerden uit hun beeld- en geluidsmateriaal een multimediale voorstelling voor orkest en spreekstem. Op 11 mei 2007 vond de première plaats in Oslo, met het Oslo Philhamonic Orchestra en de Ugandese acteur Arthur Kisenyi. Maar op 14 augustus 2015 komt deze bijzondere voorstelling nota bene naar Veluvine in Nunspeet. Hoe knus en veilig dat ook moge klinken, de dramatische impact zal er niet minder om zijn. Opnieuw speelt Kisenyi de hoofdrol, omringd door jonge musici van het NJO Sinfonietta.

“We hebben in 2014 en 2015 twee wereldoorlogen herdacht,” zegt artistiek coördinator Wim Vos, “en dat bracht mij op het idee om dit jaar het thema ‘strijd’ als rode draad te kiezen.” Daarbinnen past niet alleen het relaas van de kindsoldaten, maar ook ‘Ein Heldenleben’ van Richard Strauss, waarin een veldslag wordt uitgebeeld. Of het Tweede Pianotrio van Sjostakovitsj, waarin de componist slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog herdenkt. En natuurlijk ‘Een avond met Kurt Weill’ in het Arnhemse Luxortheater, dat met zijn jugendstil-interieur de cabareteske sfeer van het Berlijn tijdens het interbellum ademt. Vos: “De teksten van Bertold Brecht gaan weliswaar over de toenmalige crisis en de opmaat naar de Tweede Wereldoorlog, maar ze zullen opnieuw verrassend actueel blijken.”

Toch is het in deze Muziekzomer niet allemaal strijd wat de klok slaat. Zo is er ook ‘De Pianosalon’ op kasteel De Vanenburg bij Putten. Of de happening in de ‘Kathedraal’ van Radio Kootwijk, het voormalig zendstation dat in 1923 midden op de heide verrees en al jaren een geliefde locatie is voor de NJO Muziekzomer. In al zijn grauwheid, met sobere doch mysterieuze reliëfs in art nouveau-stijl en een rechthoekig koelbassin voor de ingang, heeft de betonnen kolos een ongenaakbare, ja onheilspellende uitstraling. Tegelijk hangt er binnen een heel bijzondere akoestiek. Een uitgelezen plek dus om te experimenteren met klank en ruimte, zoals componist Giovanni Gabrieli in de zestiende eeuw deed en diens collega Wolfgang Rihm (1952) in de twintigste.

Wim Vos: “Gabrieli gebruikte in Venetië twee balkons van de San Marco Basiliek om een soort stereo-effect te creëren. In Radio Kootwijk wordt dat straks nog extra spannend doordat de afstand daar nog groter is; de balkons in de San Marco stonden dichter bij elkaar.”
Pikant is ook het contrast tussen de rijke vroeg-barok en de grimmige eenvoud van het voormalig zendstation, meent Vos: “Je krijgt maar zelden de kans om Gabrieli op zo’n plek te horen.” Maar ook het wrange idioom van Rihm’s  ‘Klangbeschreibung II’ (voor vier vrouwenstemmen, vijf koperblazers en zes slagwerkers, op een gedicht van Nietzsche) past volgens Vos prachtig bij de ambiance.

De rijke Muziekzomer-programmering ontstond goeddeels uit ideeën vanuit de studenten zelf, voegt hij eraan toe. En dat zijn er ditmaal vele: “Onze Summer Academy trok zo’n 250 jonge musici, uit echt álle windstreken! En natuurlijk is ons doel om cursisten voor te bereiden op de beroepspraktijk. Maar we willen hen daarbij ook de kans bieden om zoveel mogelijk hun eigen idealen te verwezenlijken.”


NJO Muziekzomer. 31 juli t/m 14 augustus. Apeldoorn, Ermelo, Nunspeet, Putten, Radio Kootwijk, Wilp en Zutphen. www.njo.nl

i.o.v. de Stentor, 31-7-2015

Geen opmerkingen:

Een reactie posten