Sinds 1986 kennen veel concertgangers het Seizoen Oude Muziek, waarbij musici van naam en faam door heel Nederland trekken. Behalve, tot dusver, door de jongste provincie…
Tekst: Margaretha Coornstra
Goede wijn behoeft geen krans, maar we stippen het graag nog eens aan: het Festival Oude Muziek, anno 1982 opgericht in ons bloedeigen Utrecht, is dan toch maar het allergrootste festival ter wereld op het gebied van oude muziek! En naast deze concentratie van concerten en coryfeeën in één stad en binnen tien dagen, heeft de Organisatie Oude Muziek sinds 1986 nog een tweede pijler, door directeur en programmeur Xavier Vandamme simpelweg aangeduid als ‘het Seizoen’. Concerten door musici van naam en faam worden tijdens het concertseizoen over heel Nederland verspreid, om vanaf lokale podia de oude muziek onder de mensen te brengen.
“We zaten in heel Nederland, behalve nou uitgerekend in Flevoland,” erkent Vandamme. “Die provincie is eigenlijk onze blinde vlek gebleven.” Daarin gaat nu dus verandering komen, met een project dat de toepasselijke titel ‘Nieuw Land, Oude Muziek’ draagt.
Flevoland staat niet bekend als de gemakkelijkste provincie op cultureel gebied. Hoe komt dat eigenlijk?
“Het is inderdaad niet eenvoudig om daar iets op te zetten. Al weet ik dat er wel degelijk een concertpubliek zit. Maar Flevoland is eigenlijk ook een beetje het achterland van de Randstad: mensen hebben zich allang aangewend om voor concertbezoek even de trein te pakken naar Amsterdam. Terwijl Flevoland zelf echt prachtige concertlocaties heeft! Maar ja, sinds de maatregelen van meneer Zijlstra is het nog moeilijker geworden om op eigen houtje iets uit de grond te stampen en te denken: ‘O, dat financieren we gewoon met de ticketinkomsten, dat gaat wel goed.” Zo werkt het niet meer. Daarom hebben we contact gezocht met de provincie en lokale partners.”
Plantjes
Dat contact leverde een genereus gebaar op: “De provincie Flevoland heeft ons toegezegd dat ze gaan investeren. En dan niet één jaar, maar meteen vijf jaar! Dat is echt uitzonderlijk hoor, dat ze die investeringslogica aandurven. Zelf hebben we voor het Seizoen trouwens ook altijd als regel gehanteerd: als we ergens beginnen met concerten, houden we het ook minimaal drie jaar vol, want pas dan kun je beoordelen of zo’n locatie ‘het doet’. Je moet de jonge plantjes die je uitzet ook de kans geven om te groeien. Maar dat moet je dan liefst samen doen met partners die daar de grond al langer bewerken, om de beeldspraak maar even vol te houden. Want die kennen hun publiek, het zijn goede marketeers, en samen ben je nu eenmaal veel slimmer.”
Daarom is de Organisatie Oude Muziek ook de samenwerking aangegaan met lokale partners, als bijvoorbeeld Agora in Lelystad en ’t Voorhuys in Emmeloord. “We zijn uiteraard heel erkentelijk voor hun betrokkenheid, want die is echt noodzakelijk. En we laten onze lokale partners ook met elkaar samenwerken, als een soort van vennootschap. Met elkaar zetten we de schouders eronder om een publiek bijeen te brengen, bijvoorbeeld via abonnementjes die over de gemeentegrenzen heengaan. Op die manier kun je elkaar versterken.”
Het zijn ook niet de eersten de besten die dit seizoen de polders aandoen: Paul van Nevel met zijn Huelgas Ensemble, Bob van Asperen, La Divina Armonia…
“Klopt, dat is het grote verschil dat wij willen maken. Dit is ook een project van ‘De makers ván’. Kijk, als Organisatie Oude Muziek zijn we een oude boom, die diepgeworteld is en inmiddels een hoge internationale kruin heeft. Dus ik vind dat ook zo’n concertreeks in Flevoland op topniveau moet zijn. Zeker de mensen die pas beginnen met klassieke muziek moet je confronteren met het aller-, allerbeste. Dat is jouw kans om mensen zozeer aan te spreken dat ze denken: ‘Ik wil hier meer van’. En ja, wie dan eenmaal wat verder met de materie vertrouwd is geraakt, kan wel een wat slechter concert incasseren en denken: ‘Och nou ja, volgende keer beter.’ Maar de eerste kennismaking moet op het allerhoogste niveau, als voorwaarde om mensen te laten terugkomen. Of dat allemaal ook werkelijk lukt is natuurlijk vers twee, haha. Je kunt wel alles willen en heel ambitieus zijn, maar de praktijk moet uitwijzen of het werkt.”
Feng Shui
Op 3 november wordt het seizoen ‘Nieuw Land, Oude Muziek’ groots en meeslepend ingeluid met de Nacht van de Oude Muziek. (Let overigens wel op: twee dagen tevoren al, namelijk op 1 november, speelt klavecinist Bob van Asperen in het Kerkje op Schokland!) Deze happening is tegelijk de aftrap van het gloednieuwe festival ‘Who’s Next?!’, een ‘dochterevenement’ van het Festival Oude Muziek, maar dan toegesneden op de jeugd.
Xavier Vandamme is erg enthousiast over de even aangename als illustere locatie waar beide evenementen ten doop worden gehouden, te weten de Schouwburg Almere.
“Ben je er weleens geweest? Wat een ongelofelijk gebouw, het zweeft grotendeels boven het water en is helemaal ontworpen door Japanse architecten. Ik zou er willen wónen, echt…! Het is extreem strak en modern, maar toch ook weer niet het zoveelste gebouw met rechte lijnen, het heeft tegelijk een heel menselijke maat. Ik denk dat ze er de Feng Shui-filosofie op losgelaten hebben en dat er ook een heleboel Gulden Snedes in verstopt zitten…”
Sowieso zijn de settings in Flevoland heel anders dan in de stad Utrecht met al zijn historie, mijmert hij: “Ik ervaar het als een soort van speeltuin waarin je van alles kunt gaan uitproberen. Ik vind het heerlijk om, bij wijze van spreken, ook eens even mijn andere hersenhelft te gebruiken. Bovendien ben ik zelf een zuiderling, ik kom uit Brussel, dus voor mij is het bijzonder om op een plek te komen waarvan je weet dat die honderd jaar geleden nog helemaal onder water stond! Een fascinerende gedachte ook dat daar mensen zijn gaan wonen zonder er voorouders te hebben. Pioniers, die met iets helemaal nieuws durfden te beginnen. Oké, we hebben ook het Kerkje op Schokland, dat is dan wel weer een oude locatie en in een heel bijzondere, zelfs prehistorische omgeving. Daar zijn we natuurlijk toch weer heel blij mee.”
Nu zijn er wel meer klassieke evenementen in de polder, zoals ‘Travelling in Baroque’, het festival van het Apollo Ensemble…
“O zeker, maar dat is een festival en die ambitie hebben wij totaal niet. Wij zijn geen concurrent, want wij willen de concerten verspreiden over het seizoen: daar heb je die spreidingslogica weer. We brengen sowieso acht concerten, maar daar bovenop komt nog eens een Kerstconcert in het kerkgebouw Goede Rede in Almere. Jarenlang is daar een Kerstconcert geweest met klassieke muziek, en dat was altijd een groot succes. Maar twee jaar geleden is men daarmee gestopt. Waarom? Dat weet ik eigenlijk niet; wel dat veel mensen erg jammer vonden. Dus hebben wij tegelijk die oude traditie ook maar weer nieuw leven ingeblazen.”
Zie ook www.nieuwlandoudemuziek.nl
i.o.v. Luister 709, september 2015
Geen opmerkingen:
Een reactie posten